Axit béo Omega 3 là một trong những loại chất béo rất tốt cho cơ thể, chúng giúp giảm các nguy cơ về bệnh tim mạch, trầm cảm, mất trí nhớ. Tuy nhiên, cơ thể con người không tự tạo ra axit béo omega 3, do đó cần bổ sung omega 3 qua các loại thực phẩm, dầu cá…. một cách hợp lý.
1. Omega 3 là gì?
Omega 3 là axit béo rất cần thiết cho cơ thể. Chúng ta không tự tổng hợp và tạo ra omega 3 được vì vậy cách duy nhất để tạo ra axit béo chính là bổ sung các loại thực phẩm giàu Omega 3. Có 3 loại axit béo omega 3 phổ biến nhất đó là Eicosapentaenoic axit (EPA), Docosahexaenoic ( DHA) và Alpha lipoic acid (ALA).
Ngoài Omega 3, chúng ta vẫn thường hay nghe nhắc tới Omega 6. Omega 6 cũng là loại axit béo không bão hòa giúp bảo vệ tim mạch và đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương. Cơ thể không tự tạo ra được Omega 6.
2. Các lợi ích từ việc sử dụng Omega 3 hợp lý
Hiện không có bất cứ một quy chuẩn nào về việc nên bổ sung bao nhiêu Omega 3 mỗi ngày. Các tổ chức y tế đưa ra các mức khác nhau, tuy nhiên sự chênh lệch là không đáng kể.
Nhìn chung, các tổ chức y tế đều khuyên bạn nên dùng tối thiểu 250-500mg mỗi ngày kết hợp giữa EPA và DHA cho người trưởng thành để duy trì sức khỏe tổng thể.
Omega 3 đem lại cho sức khỏe nhiều lợi ích không ngờ, hỗ trợ ngăn ngừa và hỗ trợ làm giảm tình trạng một số bệnh như:
- Bệnh tim mạch: Theo một nghiên cứu đã thực hiện với 11.000 đối tượng có sử dụng kết hợp EPA và DHA 850mg/ngày trong 3,5 năm, khoảng 25% số người thực hiện đã giảm các cơn đau tim và giảm 45% tỷ lệ tử vong đột ngột.
Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, những người mắc bệnh động mạch vành nên bổ sung kết hợp 1.000mg EPA và DHA mỗi ngày, trong khi những người có chỉ số triglyceride cao ( chất béo trung tính) cần 2000-4000mg/ ngày.
- Bệnh trầm cảm, lo âu: Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, dùng Omega 3 liều cao, từ 200- 2,200 mg/ngày có thể làm giảm các triệu chứng trầm cảm và lo âu.
Đối với các trường hợp bị rối loạn tâm thần, tâm trạng thì nên bổ sung lượng EPA cao hơn DHA.
- Bệnh ung thư: Hấp thụ nhiều Omega 3 hỗ trợ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư ruột kết.
Đối với trẻ em và phụ nữ đang mang thai, axit béo Omega 3 rất quan trọng đặc biệt là DHA. DHA đóng vai trò rất quan trọng cho phụ nữ trước, trong và cả sau thời kỳ mang thai. Ngoài liều lượng DHA mà bạn thường xuyên bổ sung, khi mang thai và cho con bú bạn cần bổ sung thêm 200mg DHA mỗi ngày. Các tổ chức y tế khuyến cáo nên cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bổ sung từ 50-100mg kết hợp EPA và DHA mỗi ngày.
Chế độ ăn uống của các nước phương tây chứa lượng Omega 6 nhiều hơn Omega 3 khoảng 10 lần. Các axit béo Omega 6 chủ yếu đến từ dầu thực vật.
Các chuyên gia y tế khuyên rằng, để đảm bảo sức khỏe tối ưu, tỷ lệ giữa Omega 6 và Omega 3 nên là 2:1.
Để cải thiện tình trạng thiếu Omega 3, không những chỉ cần bổ sung từ chế độ ăn uống mà còn cần phải cân nhắc để giảm lượng Omega 6 có từ dầu thực vật. Cơ thể bạn sẽ hoạt động tốt nhất khi lượng Omega 6 và Omega 3 được cân bằng.
Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công bố, bổ sung Omega 3 là an toàn nếu không vượt quá ngưỡng 3000mg/ ngày.
Cơ quan an toàn thực phẩm châu Âu lại lưu ý rằng mức bổ sung Omega 3 an toàn là không vượt quá ngưỡng 5000mg/ ngày. Những cảnh báo này được đưa ra vì nhiều lý do, bởi một số người, Omega 3 có thể gây loãng máu.
Vì lý do này, nên nhiều tổ chức y tế khuyến cáo đối với những đối tượng cần thực hiện phẫu thuật không nên bổ sung Omega 3 trước một hoặc hai tuần. Việc bổ sung 5.000 mg Omega 3 mỗi ngày chưa được chứng minh là mang lại bất cứ một lợi ích nào cụ thể, chính vì vậy không nên bổ sung đến ngưỡng này.
3. Lưu ý khi bổ sung Omega 3
Việc quan trọng nhất khi bổ sung Omega 3 là tìm hiểu xem nó chứa bao nhiêu EPA và DHA. Điều này giúp cơ thể bạn đảm bảo nhận đủ EPA và DHA. Ví dụ 1 viên nang dầu cá có thể chứa 1000mg Omega 3 nhưng mức độ thực sự giữa EPA và DHA có thể thấp hơn so với thực tế.
- Tùy thuộc vào lượng EPA và DHA trong một liều, bạn có thể sẽ phải cần dùng tới 8 viên nang để đạt được mức tối ưu nhất.
- Mỗi người có nhu cầu lượng Omega 3 khác nhau, chính vì vậy nhu cầu bổ sung Omega 3 cũng sẽ khác nhau.
- Nên bổ sung tối thiểu 250mg và tối đa 3000mg EPA và DHA kết hợp mỗi ngày.
Omega 3 là một trong những dưỡng chất thiết yếu và tuyệt vời của cơ thể, hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch đồng thời giúp làm giảm các bệnh liên quan đến thần kinh, tâm thần. Việc bổ sung Omega 3 mỗi ngày là rất cần thiết, tuy nhiên cần bổ sung một cách hợp lý để giúp bản thân duy trì được sức khỏe tốt nhất.
4. Bạn nên ăn gì để bổ sung omega-3?
Axit béo Omega-3 có thể tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm khác nhau. Các loại omega 3 tìm thấy trong cá, gọi là DHA và EPA. Đây là 2 loại có lợi cho sức khỏe nhất. Một dạng khác gọi là ALA được tìm thấy trong các loại dầu thực vật, hạt lanh, quả óc chó và các loại rau có màu xanh đậm như cải bó xôi. Cơ thể cũng có thể biến đổi một số lượng nhỏ ALA thành EPA và DHA.
Nguồn thực phẩm chứa axit béo omega-3 DHA và EPA tốt nhất là cá. Một số loại cá chứa nhiều omega 3 hơn những loại khác bao gồm cá hồi, cá thu, cá trích, cá hồi hồ, cá mòi, cá cơm, cá ngừ. Theo khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Mỹ về việc sử dụng omega-3 thì chúng ta nên ăn cá ít nhất hai lần một tuần.
Hiệp hội cũng khuyến cáo sử dụng 1 gam EPA cùng với DHA mỗi ngày đối với những người bị bệnh tim. Ăn cá chứa nhiều mỡ là tốt nhất, nhưng bạn cũng có thể uống viên nang dầu cá. Cá ngừ là một loại thực phẩm chứa nhiều omega-3. Cá ngừ sống có nhiều omega-3 hơn cá ngừ đóng hộp. Lượng omega-3 trong một miếng thịt cá ngừ tươi là khác nhau, tùy thuộc vào từng loại.
Tham khảo thêm những nguồn thực phẩm giàu omega-3, một trong số đó là cá hồi, loại cá quen thuộc với nhiều gia đình Việt.